Υπερθυρεοειδισμός

Ο υπερθυρεοειδισμός, όπως ονομάζεται η αυξημένη λειτουργία του θυρεοειδούς, δημιουργείται με τρεις διαφορετικούς μηχανισμούς, που αποτελούν ξεχωριστές οντότητες και χρήζουν διαφορετικής χειρουργικής αντιμετώπισης παρά την κοινή κλινική εικόνα που εκδηλώνουν.

Αυτόνομο ή τοξικό αδένωμα.
Πρόκειται για ένα καλοήθες ογκίδιο (αδένωμα) που καθώς μεγαλώνει, εκκρίνει προοδευτικά μεγάλες ποσότητες θυροξίνης, περνώντας έτσι από την ασυμπτωματική φάση (αυτόνομο αδένωμα) μέχρι την πλήρη εκδήλωση του υπερθυρεοειδισμού (τοξικό αδένωμα). Η απαλλαγή του ασθενούς από τον υπερθυρεοειδισμό, που αποτελεί τον κύριο στόχο της θεραπείας, μπορεί να επιτευχθεί με αντιθυρεοειδικά φάρμακα, με λήψη ραδιενεργού ιωδίου και με τη χειρουργική αφαίρεση του αδενώματος.

Η θυρεοειδεκτομή κρίνεται ιδανική συγκριτικά με τις άλλες θεραπείες για τους εξής λόγους: 1) Αποτελεί οριστική θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού. 2) Μετεγχειρητικά ο ασθενής παραμένει με έναν υγιή λοβό, με φυσιολογική λειτουργία. 3) Πρόκειται για μια επέμβαση, που όταν διενεργείται από έμπειρα χέρια, είναι σύντομη και ασφαλής. 4) Δίνεται η δυνατότητα ανακάλυψης και θεραπείας ενός συνυπάρχοντος, μη ανιχνεύσιμου ή λανθάνοντος καρκινώματος του θυρεοειδούς (10-16%). Συνήθως αυτά είναι μικρό-καρκινώματα, που τις περισσότερες φορές η ανακάλυψή τους είναι ανέφικτη με το σπινθηρογράφημα, και πολύ δύσκολη με το υπερηχογράφημα.

Χειρουργική επέμβαση διεθνώς αποδεκτή σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι η λοβεκτομή - ισθμεκτομή του λοβού που φιλοξενεί το αδένωμα. Εάν ο όζος βρίσκεται εντοπισμένος στον ισθμό του θυρεοειδούς, τότε η ισθμεκτομή και η αφαίρεση της κεντρικής μοίρας των λοβών είναι η συνιστώμενη επέμβαση. Η αφαίρεση του πάσχοντος λοβού μπορεί να επιτευχθεί εστιασμένα ή ενδοσκοπικά με μικρή τομή κάτω των 2 εκ..

Τοξική πολυοζώδης βρογχοκήλη.

Πρόκειται για υπερθυρεοειδισμό που αναπτύσσεται σε έδαφος μιας χρόνιας πολυοζώδους βρογχοκήλης (10-15 ετών) και προκαλείται από την παρουσία ενός ή πολλαπλών καλοήθων όζων με αυτόνομη υπερλειτουργία. Ο θυρεοειδής αποκτά πολυλοβώδη μορφή ποικίλου μεγέθους και σχήματος.

Οι θεραπευτικές επιλογές για την τοξική πολυοζώδη βρογχοκήλη είναι μεταξύ της μακροχρόνιας αγωγής με αντιθυρεοειδικά φάρμακα, του ραδιενεργού ιωδίου και της θυρεοειδεκτομής. Η φαρμακευτική αντιμετώπιση του υπερθυρεοειδισμού δυσχεραίνεται λόγω της μεταβλητής έκκρισης θυροξίνης από τους όζους, ενώ τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα προκαλούν αύξηση του συνολικού όγκου του θυρεοειδούς και των θυρεοειδικών αγγείων. Οι αλλαγές αυτές επιδεινώνουν μερικές φορές την κατάσταση, διότι οι βρογχοκήλες συνήθως είναι ήδη μεγάλες και μερικές φορές καταδυόμενες στην είσοδο του θώρακος, προξενώντας πιεστικά φαινόμενα στην τραχεία και τα υπόλοιπα μαλακά μόρια του τραχήλου. Η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο είναι συνήθως αναποτελεσματική λόγω του μεγάλου μεγέθους της βρογχοκήλης και της χαμηλής πρόσληψης του ιωδίου στους όζους.

Η χειρουργική θεραπεία (ολική ή σχεδόν ολική θυρεοειδεκτομή) είναι οριστική και απαλλάσσει τον ασθενή από τον υπερθυρεοειδισμό και από τις πιθανές υποτροπές.

Νόσος του GRAVES - BASEDOW.

Πρόκειται για μια διάχυτη υπερπλαστική βρογχοκήλη, που οφείλεται σε νόσο του ανοσοποιητικού συστήματος και επηρεάζει στο σύνολο το θυρεοειδικό ιστό. Η νόσος του GRAVES μπορεί να εμφανιστεί επίσης και με εξόφθαλμο, η βαρύτητα του οποίου δε συμβαδίζει με τη χρονιότητα ή την βαρύτητα του υπερθυρεοειδισμού ή του μεγέθους της βρογχοκήλης. Ο αδένας διογκώνεται με ιδιόμορφο τρόπο, κυρίως στο σώμα και στους άνω λοβούς οι οποίοι τείνουν να αγκαλιάσουν την τραχεία. Δεν αποτελεί ασύνηθες φαινόμενο η ανακάλυψη ενός όζου εντός του διογκωμένου θυρεοειδούς. Στις περιπτώσεις αυτές η συνύπαρξη ενός καρκινώματος παράλληλα με τον υπερθυρεοειδισμό μπορεί να προκύψει σε 10-16% των ασθενών.

Η συντηρητική θεραπεία της νόσου του GRAVES με αντιθυρεοειδικά φάρμακα είναι η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση στην αρχική φάση για την ρύθμιση του υπερθυρεοειδισμού. Όμως η μακροχρόνια παράταση της θεραπείας θα μπορούσε να είναι η αιτία εμφάνισης διαφόρων ανεπιθύμητων παρενεργειών των φαρμάκων αυτών. Η καυτηρίαση του θυρεοειδούς με ραδιενεργό ιώδιο συνήθως είναι αποτελεσματική, όμως οι επιπτώσεις της ακτινοβολίας στον οργανισμό ιδίως σε νέα άτομα σε αναπαραγωγική ηλικία θα μπορούσαν να είναι σοβαρές.

Οι συσσωρευμένες εμπειρίες μιας πενηντακονταετίας έχουν αποδείξει πως η συχνότητα εμφάνισης καθυστερημένου υπερθυρεοειδισμού μετά τη θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο ήταν απαράδεκτα υψηλή και το ποσοστό ίασης μετά τη θεραπεία με αντιθυρεοειδικά φάρμακα απαράδεκτα χαμηλό. Η χειρουργική επέμβαση (ολική θυρεοειδεκτομή) προτιμάται τελευταία όλο και περισσότερο λόγω των προβλεπόμενων καλών αποτελεσμάτων και το εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό επιπλοκών όταν, διενεργείται από έμπειρα χέρια.

Τα κριτήρια επιλογής για την χειρουργική αντιμετώπιση είναι:
α) Η ηλικία των ασθενών, κυρίως οι μικρές ηλικίες.
β) Το μέτριο ή μεγάλο μέγεθος της βρογχοκήλης.
γ) Η απρόσμενη παρουσία ενός όζου σε μια γνωστή διάχυτη βρογχοκήλη.
δ) Οι συνεχόμενες υποτροπές του υπερθυρεοειδισμού παρά τη σωστή φαρμακευτική αγωγή.
ε) Οι ατίθασοι υπερθυρεοειδισμοί όπου απαιτούνται πολύ υψηλές δόσεις αντιθυρεοειδικών φαρμάκων.
ζ) Οι ασθενείς σε αναπαραγωγική ηλικία.
η) Η συνύπαρξη εξόφθαλμου.
θ) Κοινωνικοί και εργασιακοί λόγοι.

επιστροφή